Bilingual Transcription: Glen Affric National Nature Reserve
Bilingual transcription: Tèarmann Nàdair Nàiseanta Ghleann Afraic
Why not take a trip in the company of Calum MacIlleathain?
A chàirdean, tha mi air a bhith a’ rannsachadh gaisgich a bhiodh ris a’ chur-seachad seo – a’ togail chlachan airson sealltainn cho làidir ‘s a bha iad. Tha clachan togail – lifting stones – clachan togail rin lorg air a’ Ghàidhealtachd, ann an dùthchannan Lochlannach agus air feadh an t-saoghail.
Thad! Chan eil mi a’ dèanamh càil dheth – making anything of it, succeeding – a’ dèanamh càil dheth. (pats boulder)
Feumaidh mi tilleadh latha a choireigin eile.
Ach tha ceist agam. Dè a tha a’ sònrachadh gaisgeach dhuibhse?
Coltas gleansach dàna?
Chan e idir!
A bhith a’ cur ort aodach neo-àbhaisteach.
‘S ann nas miosa a tha a’ chùis a’ dol.
‘S ioma rud a chì / an duine a bhios fada beò – he who lives long enough will see many things – ‘S ioma rud a chì / an duine a bhios fada beò.
B’ fheàrr leamsa gaisgeach a tha car a-mach às an abhaist, is tha gu leòr dhiubh ann a tha a’ fàgail dìleab mhaireannach – a lasting legacy – dìleab mhaireannach.
Mar an fheadhainn a thog a leithid seo: dàm dealain-uisge – a hydro-electric dam – dàm dealain-uisge. Neo na daoine foghainteach a chladhaich tunailean eadar na dàim agus stèiseanan dealain-uisge – hydroelectric power stations – stèiseanan dealain-uisge. Ann an tunail ann an Siorrachd Pheairt, chaidh ceud ‘s seachdad meatair a chladhach às a’ chreig ann an seachdain - clàr-curaidh an t-saoghail aig an àm.
Tha fios gun aithnich sibh bana-ghaisgeach na Gàidhlig a tha còmhla rium an-diugh: tè a bhios a’ seinn, ri dannsa-ceum, a’ lìbhrigeadh na h-aimsir agus SpeakGaelic …
JOY: A Chaluim, às dèidh seachdad prògram ‘s a seachd, tha mi glan air mo dhòigh a bhith a-muigh air chuairt còmhla riut!
Calum: Do bheatha dhan dùthaich! Nise, tha sinn air ar slighe a choinneachadh ri gaisgich a tha a’ dèanamh an cuid obrach a-muigh an seo, agus ‘s dòcha gun toir sinn beagan cuideachaidh dhaibh.
JOY: Lean ort!
Tha sinn ann an Tèarmann Nàdair Nàiseanta / Ghleann Afraig – Glen Affric National Nature Reserve – Tèarmann Nàdair Nàiseanta Ghleann Afraig.
Seo na gaisgich: sgioba-càraidh / starain-beinne – a hillpath repair team – sgioba-càraidh / starain-beinne. Daoine treun a bhios a-muigh anns gach aimsir. Chan e dad draoidheil a tha iad seo a’ làimhseachadh, ach gèimhleag is spaid. ‘S e Kirsty Knight a th’ os an cionn.
CALUM: Kirsty what work is taking place here today?
ANSWER:
CALUM: What are the main things tha draw people to Glen Affric.
ANSWER: It is usually in a place where the path is needed, it stops a lot of other erosion and a wide scar on the hillside. And obviously it has to work for the users.
CALUM: How long will a repair last for?
ANSWER: Location, traffic and weather dependent
CALUM: And can Joy and I help?
ANSWER: Certainly, we’ll get something for you to do.
A Chaluim, tha fios a’m gun toil leat a bhith a’ togail chlachan, beagan cuideachaidh mas e do thoil e.
Calum reaction here? Eg harrumph / side-eye
Air làrach eile, tha tuilleadh cuideachaidh a dhìth. ‘S gun sgeul air Calum, ‘s e is mi fhìn a tha cur nan ceistean.
JOY: Why are we here?
KIRSTY: Spruce is a non-native species and we want to restore the Ancient Caledonian Forest in this area
JOY: How often do you have to do this?
KIRSTY: Every time we’re out we’re actively surveying and removing any non-native species.
JOY: Well, I’m more than happy to be involved but I’m not very sure where Calum has gone.
As dèidh na h-obrach – hehem a rinn Joy, tha mi ga toirt gu binnean air leth.
CALUM
Seo a-nise Joy, seo aon de na seallaidhean as fhèarr a tha còrdadh rium san sgìre seo.
Joy Tuigidh mi carson! Abair sealladh eireachdail!
CALUM Anail a’ Ghàidheil am mullach, gun teagamh. That translates as “The Gael’s breathing place, the summit” meaning that the true Gael only stops for breath at the top! Anail a’ Ghàidheil am mullach
Joy Tha mi fhìn a’ faireachdainn rud beag gaisgeil nam shuidhe an seo le seallaidhean a tha cho àlainn gam chuairteachadh.
CALUM Sin an t-adhbhar a bhios mise a’ tighinn dha na beanntan!